हामी हतारमा थियौं । जीवनको गति र बेग दुवै बढ्दै थियोे । विश्व हिजोलाई पछि छोड्दै भोलि तर्फ एक तमासले अघि बढिरहेको थियोे। तर हाम्रा सपनाले सजिएका अनगिन्ती पाइला पृथ्वीले अब अरू थेग्न सक्दिन भन्ने बोध गरेछ क्यार..
टक्क लाएर राेकि दियो। कोलाहल साम्य पारिदियो। अनियन्त्रित मानव गतिविधिको श्रृङखला चुँडाइ दियो।
सायद यो जरुरी पनि थियो, उसका लागि। त्योभन्दा बढी हाम्रा लागि।
लकडाउन मेरा लागि:
पढ्न सुरु गरे देखि यति लामो समय घर बसेको यो पहिलो पटक हो। लिच्चीको फूलदेखि फलसम्मको बिकास क्रम यसैपालि राम्ररी हेर्न पाँए। घर बसाइँका सुरुवाती दिन अलि व्यस्त बिते पनि आज भोलि मसँग व्यस्तताको अभाव र समय प्रशस्त छ। मेराे गाउँ चारैतिर अग्ला पहाड र जङ्गलको बिचमा भएकाले म सानैदेखि प्रकृतिको नजिक हुन पाएँ। त्यसैले प्रकृतिको सामिप्यमा नै अानन्द लाग्छ।
बारीको पुछार तल तमोर एकनासले बगिरहेको हुन्छ। आज भोलि म प्रत्येक छालसँग बात गर्छु। डाँडामाथिबाट उदाउँदो घाम, ढिला उठ्ने बानीले खासै हेर्न नपाए पनि अस्ताउँदो सूर्यलाई कोशी(तमोर)का छालहरुमा तैरिदै डाँडाबाट ओरालो लागेको पनि आँखाले भ्याउन्जेल हेर्छु, बादलले लुकाको दिन बाहेक सधैँ।
थरीथरीका चराचुरुङ्गी आकाशमा उडिरहेका हुन्छन्। एकाद बाहेक अरु धेरैको नाम जान्न थालेकि छु, आज भोलि। साँझपख काफल पाक्यो(चराको नाम)ले नाम अनुसार काफल पाकेको सूचना दिइरहन्छ अनि फिर कुइरो(चराको नाम) बादललाई फर्कि आउन भनिरहेको हुन्छ। मसँग यिनको स्वर सुनिरहन पर्याप्त समय छ। ढुकुर जोडिको प्रेम, जुरेलीको नाँच अनि काग र चिबे(चरा)को दुश्मनी हेर्ने फुर्सद पनि छ आज भोलि।
फूल रोप्न असाध्यै मन पर्ने घर आएपछि मलाई। अरु बेला थोरै बिदा हुन्थ्यो। कहाँ कहाँबाट ल्याएर रोप्यो, ममीले पानी हाल्न बिर्सेर त्यसै मर्थे कति त। अहिले चाहिँ आफैले तिनकाे हेरचाह गरेर हुर्काउन पाउँदा बेग्लै आनन्द आ’को छ।
पौडी खेल्न जान्ने हुने मेरो उहिले देखिको सपना अझै सपनै छ। कुनै पनि कुरा सिक्न साँच्चै गाह्राे हुँदो रहेछ। र पनि सुधार चाहिँ हुँदै छ भन्ने टिप्पणी मभन्दा उमेरले निकै सानी मेराे कोच बहिनीले दिइरहेकाले मेरो कोसिसले पनि हार मानिहालेकाे छैन।
लक डाउन यति लामो हुन्छ भनेर थाहा नपाएकोमा पछुतो मान्ने म मात्रै त पक्कै हैन होला। परीक्षाको मुखमा आएर लक डाउन सुरु भा’को हुनाले नोट र सिलेबसका किताबले मात्रै घर आउने झोलामा सिट पाएँ। साहित्यका किताब, उपन्यास आदि पढ्न रुचाउनेलाई यो जस्तो राम्रो समय सायदै कुनै होला। तर मसँग घरमा सानो बेलाका कथाका किताब, भाषा नबुझिने धार्मिक पुस्तक र वर्षौ अघिका अक्षर नै मेटिन आँटेका पत्रिका मात्र छन्। तिनै भए पनि हेर्छु कहिलेकाहीँ । मेरा खालि गोजी समयले जो भरिएका छन्।
Know thyself. भनिन्छ, हरेक मानिसले आफू को हो भनेर चिन्नु पर्छ रे! हामीमा बाहिरी “म” जुन अरुले पनि देख्न सक्छन् र भित्री “म” जुन आफूले पहिला खोज्नु पर्छ, देख्नु पर्छ अनि मात्र अरुलाई देखाउन सकिन्छ गरि दुई “म” हुन्छन् रे! यो कुरा मैले आफूले चाहिँ अनुभव गरेको छैन। तर मेरो मानसपटलमा आज भोलि यो कुरा बारम्बार आउन थालेको छ। के साँच्चै यस्तो हुन्छ? हुन्छ भने म कसरी अनुभव गरुँ त्यसलाई ? बाटो के हो त्यहाँ पुग्ने? कि यस्तो हुँदैन? यो सब मिथ्या हो? यदि यस्तो हुँदैन भने के मानव बाहिर देखिएजस्तै काम, क्रोध, लोभ, मोह, माद र मत्स्यकाे पुन्ज मात्रै हो त? . .. आदि इत्यादी अनेकन प्रश्नको लहर मस्तिष्कभरि तेर्सिन्छन् आज भोलि। “उफ्, मसँग फाल्तु कुरा सोच्न पनि कति समय छ,” यति सोच्न नपाउँदै प्रकाशको गतिभन्दा थोरै मात्र कम रफ्तारमा.. जीवन के हो त उसो भए? म जहाँ जुन परिवेशमा छु, किन छु? मानव प्रायको जीवनको केही विशेष अर्थ हुन्छ कि ? … …या यी प्रश्न उत्तरित हुन जरुरी छैन?.. मनमा अर्को लहर तैनाथ भइसक्छ ।
दैनानुदिन जीवन यस्तै भइ रहे पनि मैले खास ख्याल नगरेका, सधैँ अस्तित्वमा रहे पनि मेरा लागि भर्खर अस्तित्वमा आएका र सायद मानव जीवनका आधारभूत कुरा भए पनि मेरो चेतनाका निम्ति भर्खर फजुल समय काट्न सोचिने प्रश्नका रुपमा उभिएका.. यी सब कुराका बिचमा हराउँदै, केही नयाँ कुरा सिक्दै र आफैलाई पनि बेला बेला नियाल्दै, आफूभित्र चियाउने प्रयास गर्दै बितिरहेका छन् मेरो लकडाउनका दिनहरु !
