Herne Katha Episodes

बाटै बाटो हिँड्दा बाटोमै बस्तिसँग ठोकिन थालेपछि आत्तिएका हात्तीको कथा हो यो । पसिनाले वर्षभरि माटो भिजाएर फलाएको अन्न एक रातमै हराएपछि आहत बनेका मान्छेका कथा हो यो । यो, मान्छेले लखेटेका हात्ती र हात्तीले लखेटेका मान्छेका कथा हो । यो बाहुनडाँगीको कथा हो । https://www.youtube.com/watch?v=xkJ1-hBhCA8 मेची किनारको बाहुनडाँगीमा खबर नगरी जंगली हात्तीका बथान आउन […]

https://www.youtube.com/watch?v=87O36eLYg8I मध्य जेठको गर्मीमा अनिशा लिम्बुले लाबर बगानमा आजको हाजिरा पुरा गरिन् । डेढ घन्टा टाढाको घर उनलाई पर्खिरहेको छ ।  उकालो बाटो काटिरहँदा रातोमाटोका पाखाहरु पसिनाले भिजाउँदैछन् अनिशाका भाइ अनिस । अलि बढि कमाइन्छ कि भनेर अनिस आज दोब्बर काम गर्दैछन् ।  हामी पनि अनिसासँग उनको घरसम्म जाने भएपछि अनिसालाई एउटै कुराको चिन्ता थियो […]

https://www.youtube.com/watch?v=6lGVdePNlkU Episode 93 – Sikaribas Ko Katha हुलाकी राजमार्ग हुँदै पर्सा जिल्लाको ठोरी नपुग्दै विजयवस्ती भन्ने ठाउँबाट एउटा साँघुरो कच्चीबाटो जंगलतिर लाग्छ । घना जंगल छिचोलेपछि एउटा गाउँ पुगिन्छ । एकातिर चितवन र अर्कातिर पर्सा राष्ट्रिय निकुन्ज । जंगल माझको यो गाउँ हो शिकारीबास । शिकारीबासको कथा  जंगल सकिने बित्तिकै गोठालाहरु भेटिए । जंगलको छेउमा […]

https://www.youtube.com/watch?v=eul6qe3Kfdk Episode 91 – Pani Magne Katha पर्सा जिल्लाको गोडपसरा गाउँमा यसपालिको बर्खामा पनि पुग्दो पानी परेन । खेतका धान सुक्न थाले । माटो तिर्खाउन थाले । ६ वर्षअघि यस्तै खडेरी परेको थियो । यसपालि पनि पानी नपरेपछि गाउँलेहरुले पानी माग्ने निधो गरे ।  पानी माग्ने चाहिँ देउतासित । एक छिन, एक दिन माग्ने हैन […]

https://www.youtube.com/watch?v=UBkUAO0gLV4 Episode 90 – Mitho Katha झापा रङ्गे डाँडामा अकस्मात भेटिएका थिए अर्जुन मुखिया । रबर बगानमा राखिएका घार वरपर बढेका घाँस उखेल्दा पसिनाले निथ्रुक्क भिजेका अर्जुनसँग हामी हतारमै छुटियौं । उनको कथा सुन्ने धित मरेकै थिएन । अर्जुनलाई खोज्दै हामी दुधेमा रहेको उनको घर पुग्यौं । एकाविहानै आमा छोरा घरधन्दामा व्यस्त थिए ।  शन्तकुमारीले […]

https://www.youtube.com/watch?v=kspJ98RJSBU Julabi Chowk ko Katha जहाँ गए पनि बाँचुन्जेल साथ नछोड्ने त सम्झनाले पो  रहेछ । मोरङ को सुन्दरहरैचा भन्ने ठाउँको जुलबी चोकले पनि आफूले छाडी आएका पहाडी गाउँहरुलाई बेलाबखत सम्झी बस्छ ।  जुलबी चोकको कथा  गाउँको माझलाई पहिले जुलबी चोक भनिन्थ्यो । बाख्राले खाने  जुलबी भनिने डाले घाँसको बुटो थियो रे । आजकल दुर्गामन्दिर […]

https://www.youtube.com/watch?v=T6jz2ga-6H8 अनुहारमा छाइरहने मुस्कानले उनको उमेर छोपिदिन्छ । वरपर आइरहने नानीबाबुहरु पुतली जस्ता लाग्छन् । उनी चाहिँ पुतलीको पछाडि दौडिने नानी जस्तो । उनी आमा हुन् । गीता को उमेर ७२ वर्ष कट्यो । पुराना सम्झनाहरु उमेरसँगै ओइलाइसके । तर दैलो छेउ टेबुलमा राखिएको गीताको सादा तस्वीरले विस्मृत कथाहरु अलि अलि सम्झाइदिन्छ । अरु कसैले […]

https://www.youtube.com/watch?v=nG0v79tJbkA हिउँको बाटो र भीरको बाटो कति हिँड्नु ! उत्तरी मुगुका १२ गाउँका मान्छेहरु खेती हुने जग्गा खोज्दै जुम्लातिर झर्न थाले । बसाइँ सर्दा केही पाइन्छ, केही गुमाइन्छ । चिसा दुःख बिर्सिन हिमनदीसँगै उँधो झरेका हिमालका मान्छेका सम्झना हिमालतिरै हराए । भाषा हराए । परिचय हराए । पानी र जोगी एकै ठाउँ बस्दैनन् रे । […]

https://www.youtube.com/watch?v=z6I5wfOpIIc Herne Katha – Episode 86 मान्छेलाई कथाले डोर्याउँदो रहेछ । भेटाउने छुटाउने पनि कथा नै रहेछ ।  अआफ्नै कथाले पोखरा महानगर आइपुगेका एक हुल मान्छेहरु छन् । पेट पाल्नु र बाँच्नु फरक कुरा रहेछ । पेट मात्रै पाल्न त यी मान्छेहरु कोही औषधी पसल चलाउँछन्, कोही दोहोरी साँझमा काम गर्छन् । कोही घरका भित्तामा […]

पैले पैले मान्छेहरु बास बस्दै बस्दै कैयौं दिन लगाएर मुक्तिनाथ पुग्ने कथाहरु धेरै पुराना भइसकेका छैनन् । अहिले मोटर गाडी चल्न थालेपछि हिँड्ने मान्छे हराए । सँगसँगै हराए घोडा खच्चड र पुराना बाटाहरु । बाटोसँगै ससाना होटल हराए, भरिया हराए, बास बस्ने ठाउँका रमझम हराए । https://youtu.be/-m1GU47LPBM

https://www.youtube.com/watch?v=30KCABR4A2c Herne Katha – Episode 83 सुनसरी र उदयपुरको सिमानामा बग्ने कोशी नदीका भँगालाले साना ठूला टापुहरु बनाएका छन् । यी टापुले मान्छेलाई जीवन दिएका छन् । तर टापुको जिन्दगी सजिलो चाहिँ छैन ।   सुनसरी, प्रकाशपुर नजिकैको ठाकुरबारीबाट हाम्रो टापु यात्रा सुरु भयो । हामीलाई धर्मेन्द्र यादवले बाटो देखाउने भए । घुँडा घुँडा आउने पनेलो […]

https://www.youtube.com/watch?v=29m9CJNBgJ0 Herne Katha – Episode 82 तरेली परेका पहाडहरु – परेलीमा त सुन्दर देखिन्छन् । पहाडिया जिन्दगी बाँच्न भने  उत्ति सजिलो छैन ।  नुन तेल किन्न र बिरामी हुँदा उपचार गर्न कठीन यात्रा गर्नु पहाडका सूदूर गाउँहरुका नमिठा नियती हुन् ।  भिमकाय पहाडका फेदीमा बग्ने नदीसँग कहिले भेटिँदै कहिले छुट्टिँदै कर्णाली राजमार्ग जसोतसो जुम्ला पुगेको […]

रामेछापका पहाडी दुःखबाट भाग्दा भाग्दा भाग्दा माला तामाङका बुबा लक्ष्मण तामाङ भारतका चियाबगानमा बरालिए । अनि उदयपुरको रामपुर बजार छेउको कालीखोलामा थातथलो बनाइ बसे ।  खोटाङका पहाडबाट उस्तै उस्तै कथाहरुले दुर्गा पौडेलको परिवारलाई पनि मधेस बोलायो ।  यी दुई संयोगहरुले कालीखोलामा दुई किशोरीहरु दुर्गा पौडेल र माला तामाङलाई एउटै टोलमा भेट गरायो । आजभन्दा ३३ […]

कति मान्छेका मात्रै कथा देखाउनु । कहिलेकाहिँ पशुपंक्षीका कथा पनि हेरौं न । आज हामी गिद्धको कथा देखाउँदैछौं । गिद्धको कथा खोज्दै कहिले पोखराको सेती नदीका बगरतिर डुल्नेछौं । कहिले चाहिँ घाचोकमा रहेको गिद्ध रेष्टुरेन्टमा गिद्धको पर्खाइमा बस्नेछौं ।  चलचित्र लुटमा काठमाडौंलाई गिद्धै गिद्धको शहर भनिए पनि वास्तवमा काठमाडौंमा गिद्ध देखिन चाहिँ मुस्किल छ ।  […]

यो जुम्ला बजार नजिकैको कुलालबाडा गाउँ हो । कुलाल जातका मान्छेहरु बस्ने भएकाले कुलालबाडा ।  खेतीकिसानी र मजदुरी  गरेर गुजारा चलाउने यहाँका गाउँलेहरु अरुको हली र गोठालो बने । खान लाउनकै सेरोफेरोमा थुप्रो पुस्ता बित्यो ।   हवाइजहाजले उडाइ ल्याएका भारीहरुमा कुलालहरुले नै नाम्लो लगाउँथे । जुम्लामा थपिँदै गरेका पक्की घरहरु बनाउन कठ्याङ्ग्रिने चिसोमा तिला नदीका […]

मोरङ जिल्लाको टंकी सिनुवारी भन्ने ठाउँमा रहेको यादब टोल । झन्डै ८० घर रहेको यो बस्तिले थुप्रै डाक्टरहरु जन्माएको थाहा पायौं ।  राजमार्गका होहल्ला र सिमेन्टीका पक्की घरहरु डेढ किलोमिटर जति छिचोल्दा यो सुन्दर गाउँ पुगिन्छ ।   राजबिहारी यादव आँगनमा बाँधिएका गाई भैंसीको सेवा गर्दै थिए । हामीले उनीसँग जिज्ञासा राख्यौं । उनले उत्साही हुँदै […]

https://www.youtube.com/watch?v=3t4P5eq6BmY Herne Katha – Episode 77 वीरगंजको माइस्थान मन्दिर छेवैको एउटा पुरानो गल्लीमा एउटा पुरानो कपडा सिलाउने पसल छ । बौवा टेलर्स । सोध्यो भने जसले नि बताइदिन्छ ! रहरै रहरमा दर्जी पेशा सुरु गरेका बौवालाई अहिले वीरगंजमा यही कामले चिनाएको छ ।  बौवा टेलरका बौवा दाइ ।  बौवा टेलर्समा बौवाका जिगरी दोस्त मनोज परियार […]

https://www.youtube.com/watch?v=rDkowIxJR-o Herne Katha – Episode 76 यो उदयपुरको उत्तरी भेगमा पर्ने बगुवा गाउँ हो । माझी बस्ती । गाउँ तल कोसी बगेको छ । कोसीपारि भोजपुर जिल्ला ।  नदी छेउका भिराला पाखाहरु सुरिला बाँसघारीले ढाकेका छन् । फविन्द्र माझी र दुई भाइ धमाधम बाँस काटेर पाखाबाट कोसी छेउमा सुल्क्याउँदै थिए ।  भोलि हामी बाँसको  चेफामा […]

https://www.youtube.com/watch?v=04Ji-j3BFCo Herne Katha – Episode 75 कर्णबहादुर राई मलायाका लाउरे थिए ।  गाउँघरमै आइपुग्ने गल्लाहरुले पहाडका बलिया पाखुराहरुलाई सात समुद्रपारि उडाएर लैजान्थ्यो ।  मैलो माटोमा हातगोडा जोतिरहेका पहाडका ठिटाहरु लाहुरे बन्ने सुकिला सपनाका पछि लागेर धरान झर्ने गर्थे ।   कल्कलाउँदो उमेरमा देउकुमारले पनि बुबाकै बाटो पछ्याए । लाहुरे बन्ने लहरमा उनको पनि रहर मिसियो । […]

https://www.youtube.com/watch?v=8Y8EYiOXfTM Herne Katha – Episode 74 बर्फिलो बिहानी । यो सुदूर गाउँ शान्त छ । मोटरगाडीका आवाज सुनिँदैनन् । नदी बगेको, हावा चलेको र चराचुरुङ्गी चिरबिर गरेको मात्र सुनिन्छन् ।  सल्लाका सुरिला बोटहरु जाडोले कठ्याङ्ग्रिएका छन् । ठाडा खोलामा पानी हैन बरफ नै बगेको भान हुन्छ ।  पारिलो घामले चियाउँछ । ध्वजा पताकाहरु नाच्न थाल्छन् […]

https://www.youtube.com/watch?v=9XEgs5_BkYQ Herne Katha – Episode 73 गाईको छेउमा मुरली बजाइरहेका उनी कृष्ण होइनन् कुसुम हुन् । कुसुम भण्डारी । लोक गीतका पारखीहरुले कहिँ कतै सुनेको नाम हुनुपर्छ ।  मुरली गाइ फार्ममा उनले हामीलाई मुरली चिया खुवाए । विश्वकर्मा पुजाको दिन हामी पुग्दा रातो टिका लगाइदिइसकेका थिए ।  स्याङ्जा वालिङ नजिकैको गेझा गाउँमा रहेको मुरली गाइ […]

https://www.youtube.com/watch?v=AM0ePOrdwWk Herne Katha – Episode 72 मंसिर महिनाले बिहेका लगनहरु लिएर आउँछ । यसपालिको मंसिरमा हामी कर्णाली प्रदेशको एउटा बिहेमा सहभागी भयौं । जुम्ला जिल्ला पातारासी गाउँपालिकाको तिर्खु गाउँको बिहे घरमा हामीले ३ दिन बितायौं ।  भोलि जन्ती आउनेछ । आज अबेरसम्म आँगनमा टाटे पाक्दैछ ।  जुम्लाको जाडो माइनसमा ओर्लेको छ । आगो वरिपरि आफन्त […]