women

Safar ko Katha EP95

by

वीरगन्ज महानगरबाट २७ किलोमिटर टाढा जंगलको छेउमा बागवाना गाउँ छ । गाउँबाट शहर आउन हरेक विहान दुई वटा बस छुट्छन् । एउटा बस असिया देवीको र अर्को बस साधना देवीको । असिया र साधना बसका साउनी पनि हुन्, खलाँसी पनि । बागबानाको बसमा चढेर हामीले असिया र साधनाका विगत सफर गर्यौं । 

बिहान ८ बजे असिया देवी भात बोकेर बाटोमा निस्किन्छन् । बस लिएर डाइभर आइपुगे । बागबानाबाट सफर सुरु भयो । 

चर्को हर्न बजाउँदै असियादेवीको बस देहातका साँघुरा बाटाहरुमा छिर्छ । हाँस कुखुराहरु बाटो छेक्छन् । मान्छेहरु हतार हतार बस चढ्छन् । 

आज असियादेवीलाई सघाउन उनका दिदीका छोरा पनि आएका छन् । 

बसले बिस्तारै गाउँ बोक्छ । शहरमा अस्पताल छ, बजार छ, क्याम्पस छ, मजदूरी छ । गाउँ दिनदिनै असियादेवीको बस चढेर शहर जान्छ । सिटमा नअटाएका गाउँहरु पोका पन्तुरा बनि डिक्की भित्र बस्छन् । 

पहिले पहिले बयल गाडा चढेर शहर पुग्न समय लाग्थ्यो । साइकल चढ्दा थकाइ लाग्थ्यो । आजकल असिया देवीको बस विहान बेलुका हर्न बजाउँदै खेतका आलिहरुमा दौडिन्छ । नहरका डिलहरुमा धुलो उडाउँदै कुद्छ । बसको झ्यालबाट यात्रुहरु गाउँ नजिक आउँदै गरेको शहरकाे आकाश हेरी टोलाउँछन् । 

असियादेवी पनि टोलाउँछिन्  बेला बेलामा । बिगत सम्झिएर ।

२ घण्टाको यात्रापछि वीरगन्जको मैदिया पोखरी पुगेर बस राेकिन्छ । 

बिहान घरबाट बोकी ल्याएको खानाको पोको खुल्छ । र बस असियादेवीको  भान्छाघर बन्छ ।  

असियाका जीवनका भाेगाइ पनि बागबानादेखि सफर गरि आएको बाटो जस्तै छ ।  कतै कच्ची कतै पिच  !

खाली खुट्टा तरकारी बेच्न गाउँसहर गरिरहँदा वर्षाै अघि असियादेवीको मनमा एउटा अनाैठो रहर गढेको थियो । आफ्नै गाडीको खलासी बन्ने ।  

काठमाडाै‌ देखि बर्दियासम्म चल्ने कुनै नाइट बस कामै नलाग्ने गरि बिग्रियो   र आइपुग्यो बागवाना ।  ठोकठाक र जोडजाड पारेपछि बस गुड्न सक्ने भयो । 

देहाती बाटोहरुको भागमा यस्तै सेकेन्ड ह्यान्ड बसहरु नै पर्छन् शायद । तर असियादेवीको लागि यो बस ब्र्यान्ड न्यु हो । 

तरकारी बेच्ने असियादेवी बस साउनी भइन् । तर पाइतालामा अझै पनि चप्पल छैनन् । पाइतालाले भुइँ छोएकै उनलाई मन पर्छ रे ।  

उता गाउँबाट साधना देवीको बस पनि छुटिसक्यो । 

साधना देवी र बिगानाथले पनि बीरगंज बागवानाको सफर गर्न थालेको २० वर्ष भयो ।  

साधना देवी बसको खलासी अनि बिगानाथ बसचालक | 

विगनाथ र साधना एक अर्काकालागि बसका चार पांग्रा भइदिन्छन् । र त उनीहरुको जिन्दगीको गाडी गुडिरहेको छ । 

उनीहरुका ५ सन्तान । सबै बसमै खाइखेली हुर्किएका । 

Baliyo Katha EP45

by

१६ वर्षे उमेरको जिन्दगीका भोगाइ कति होलान् ? भर्खर वालवयबाट उँभो लागिरहेको यो उमेरले तय गरेको यात्रा सरल होला् कि बाङ्गाटिङ्गा ? दुःखको कथा होला कि सुखको कथा होला ? 

सबिनासँग दुई वटा विकल्प थिए: आफ्नो जिन्दगीको कथा अरुलाई लेख्न दिने कि आफै लेख्ने । आँटिली सबिनाले दोस्रो बाटो रोजिन् । हेर्ने कथामा  बलियो कथा सुरु भयो है । 

१६ वर्षे उमेरको जिन्दगीका भोगाइ कति होलान् ? भर्खर वालवयबाट उँभो लागिरहेको यो उमेरले तय गरेको यात्रा सरल होला्न कि बाङ्गाटिङ्गा होलान्? दुःखको कथा होला कि सुखको कथा होला ?  आउनोस् १६ वर्षकी सबिना खातनुको कथा ४ वर्षअघिबाट सुरु गरौं जति खेर उनी १२ वर्षकी थिइन् । 

बा गाउँबाट धान किनेर ल्याई बेच्थे । बाको ब्यापारमा आमाले सघाउँथिन् । 

सबिनाको जिन्दगी, उमेर जस्तै हलुका थियो । किताब च्यापेर दाजु भाइसँगै स्कुल जानु । उखुबारी र आँप गाछीका बँगैचामा पुतली जस्तै पुतलीका पछि दगुर्नु । आमाले पकाइदिएको खानु । पढ्नु, लेख्नु रमाउनु ! आहा कस्तो रमाइलो । 

सबिनाका बा अचानक बिते । आमालाई व्यवहारले थिच्यो । छरछिमेक र समाजको धारणासँग कुस्ती खेल्ने बल आमासँग थिएन । जसरी सबिनाका सखीहरुको बिहे सानै उमेरमा हुन्थ्यो, त्यसरि नै सबिनाको पनि बिहे गरिदिने निधो भयो । 

पढाई छुट्यो । आमा छुटिन् । सपना छुटे । आँपगाछीका पुतलीहरु छुटे । बिहे गरेको भोलिपल्टैदेखि सबिनाको संसार अर्कै भयो । नरमाइलो संसार । चन्चल मन र जिज्ञासु वालापन घुम्टोभित्र बन्धक भयो । त्यसरि नै थुनिए सबिनाका पढ्ने चाहना र थुप्रै सपना । 

बिहे गरेर गएको घरमा बिस्तारै सुरु भयो अत्याचारको श्रृंखला । सक्ने जति सहिन् सबिनाले । 

६ कक्षासम्म पढ्न पाएको सबिनाको चेत त्यति कमजोर कहाँ थियो र? उनका मस्तिष्कमा बिस्तारै विद्रोह सल्बलाउन थाले । सबिनासँग दुई वटा विकल्प थिए: आफ्नो जिन्दगीको कथा अरुलाई लेख्न दिने कि आफै लेख्ने । आँटिली सबिनाले दोस्रो बाटो रोजिन् । 

कानुनले सबिनालाई न्याय दियो । सानैमा छोरीको बिहे गरिदिएर गल्ती भयो कि भन्ने आमालाई पहिल्यै लागिसकेको थियो । आमाले छोरीलाई सक्दो बल दिइन् । 

यो बिचमा आमा पनि गाउँकी नेता भइसकेकी थिइन् । मुस्लिम समाजमा बाहिर निस्केर परिवार र व्यवहार धान्ने महिला पाउन गाह्रो थियो । पार्टीहरु उनलाई खोज्दै आँगनमै आइपुगे । 

सबिनाले ७ कक्षामा पढाइ सुरु गरिसकिन् । जोश र जाँगर बोकेर स्कुल जान्छिन् । डाक्टर बन्ने सपना बोकेकी छिन् । पुरै जिन्दगी अगाडि छ । 

पछाडि बितेका जिन्दगी फर्केर हेर्न मन छैन । सबिनाले अरुले लेखिदिएको एउटा दुःखद कथा च्यातेर फालिसकिन् र आफैं लेख्न सुरु गरेकी छिन् आफ्नो कथा । विद्रोहबाट जन्मिएको बलियो कथा ।

Panche Bajako Katha EP44

by

बालखै छँदा त खासै रोकतोक हुँदैन थियो । बिहे बर्तुन र भोजमा दमाहा बजाउने बुबाको पछि लाग्दै हिँड्न कमला नेपालीलाई कम्ता रमाइलो लाग्दैन थियो । 

कमला ठूली हुँदै गएपछि पन्चे बाजाका तालहरुमा उनी रमाउन पाइनन् । केटी मान्छेले यी बाजा छुन समेत हुन्न भनिन्थ्यो । 

हिरा परियार बजारमा लुगा सिलाउँछिन् । उनका बाबुबाजे पनि लुगा सिलाउँथे ।मर्दा पर्दा विहे बटुल र पूजा अाजामा चै पन्चेबाजा बजाउथे ।

रुकुम सदरमुकाम खलङ्गा छेवैको दलित बस्तिका पुरुषहरुले बाउ बाजेको पालादेखि पन्चे बाजा बजाउने काम गर्दै आएका थिए । जन्तीदेखि मलामीसम्म पन्चे बाजा नभई हुँदैन थियो । बिस्तारै समय फेरियो । पन्चे बाजाको ठाउँमा आधुनिक ब्यान्ड बाजा र लाउड स्पीकर घन्किन थाल्यो । बाउ बाजेको बिँडो थाम्दै आएका नयाँ पुस्ता पनि कतार मलेसिया कै कमाईमा रमाउन थाले । हुँदा हुँदा यो गाउँमा पन्चे बाजा नै बज्न छाड्यो । 

एकदिन यहाँका छोरी चेलीहरुलाई लाग्यो – पुरुषहरुले छाडेर के भो त । हामी पो बजाउन सक्छौं कि । 

पुरुषहरुले सजिलै मान्ने कुरा थिएन । छुन पनि हुँदैन भन्दै आएको बाजा कसरि बजाउन सिकाइदिनु । तर गाउँभरिका महिलाहरु एक जुट भएर ढिपी गरेपछि कमला नेपालीका हजुरबुबाले पहिलो आँट गरे । 

यो आँट वल्लो घर पल्लो घर हुँदै गाउँभरि सल्कियो । छोरी नातिनीहरुले आफ्ना बा बाजेसँग बाजा सिकाइ मागे । 

तर उनीहरले आफ्नो धुन छोडेनन् ।  यसरी सुरु भयो यहाँका महिलाहरुको पन्चे बाजा समूह । अआफ्नो क्षमता र रुचि अनुसार हरेकले एकुन्टा बाजा समाए । 

साँझमा हिराको घर पुग्दा उनकी छोरी ईच्छा बा र काकासँग ट्याम्के सिक्दै थिईन् । घरधन्दा सकेर आमाले पनि बाजा समातिन् । 

पञ्चेबाजाको यो धुन आजकल रुकुमदेखि टाढा टाढासम्म पनि सुनिन थालेको छ । त्यसैले त हिजोआज उनीहरको समूहलाई ठाउँ ठाउँबाट निम्तो आइरहन्छ । भोलि पनि बजारमा एउटा कार्यक्रम छ ।  त्यसकै तयारीका लागि राति अबेरसम्म महिलाहरु अभ्यासमै भिडे । 

विहानै कमलाको आँगनमा सबैजना जम्मा भए ।

दिउँसोको कार्यक्रममा जानु अघि उनीहरूले फेरि गाउँ घन्किने गरी पन्चेबाजा बजाएर तयारी पुरा गरे । 

महिलाहरुको यो पन्चे बाजा टोलीले  दिनभरि खलङ्गा बजार घन्कायो ।

Ruwako Katha EP41

by

६१ वर्षकी शान्ता सानी हुँदा तेह्रथुमको पहाडमा छोरीहरुले पढ्न पाउँदैन थिए । उनका बुबा रामनाथ दाहाल परिवर्तनका लागि पन्चायतविरुद्ध लड्दै थिए । शान्ताले स्कुल जाने अवसर पाइन् । 

मायादेवी सिटौला पनि यस्तै राजनीतिक चेतनाको लहरबिच हुर्केकी थिइन् । उनले घरभित्रैबाट ससाना विद्रोह सुरु गरिन् । 

मुना उप्रेतीले आमाका न्यानो काख महशुस गर्नै पाइनन् । 

गोमा विमलीले श्रीमानको अत्याचार सहनुसम्म सहिन् । 

बुवा मारिएपछि शान्ताको पढ्ने सपनालाई घर व्यवहार र गरिबीले थिच्यो । छोराछोरी हुर्काएपछि शहिदकी छोरी ऋण तिर्ने उपाय खोज्दै इजरेलतिर लागिन् । 

श्रीमानले धाेका दिएपछि मुनाले पनि इजरेलको बाटो रोजिन् ।  गोमालाई पनि इजरेलले नै बोलायो । मेनुका घिमिरे पनि इजरेल पुगिन् ।

जिन्दगीमा धेरै कठीन बाटाहरु हिँडिसकेका उनीहरु लगभग थाकिसकेका थिए । वर्षाै विदेसिएर फर्किदा पनि व्यवहारको बोझ उस्तै थियो ।

त्यति नै बेला नाती पुस्ताको एउटा केटो काठमाण्डाैको र‌गमञ्च छोडेर गाउँ फर्केको थियो । प्रकाश दाहालसँग एकाध नाटक र केही थान सपना थिए ।  नाटक हेर्न आएकी शान्तासँग उनको चिनजान भयो । 

सानैदेखि नाच्न गाउन रुचाउने शान्तालाई नाटकले तान्यो । प्रकाशसँग मिलेर नाटक बनाउने सल्लाह भयो । 

नाटक जस्तै जिन्दगी बाँचेका सङ्गीहरुलाई पनि शान्ताले मन्जुर गराइन् । 

नाटकको तयारी भयो । महिनौंसम्म प्रकाशले उनीहरुलाई अभिनय सिकाए । 

डुली हिँड्ने लेखक चे शंकरलाई नाटक लेख्न भनि प्रकाशले झापा बोलाए । चे शंकरले उनीहरकै जीवन कथा सुने र त्यसैलाई नाटक बनाईदिए । 

अाधासरो  जिन्दगी अरकै खुशीको लागि बित्यो । अहिले अाफ्नै लागि रमाउन सिकेका छन् । 

र‌गमञ्चले उनीहरको जीवनमा रंग भरेको छ । 

त्यो वेदना त्यो चेतना । त्यो साहस त्यो संघर्ष । त्यो आँट त्यो लगन । त्यो मातृभूमि त्यो परभूमि । त्यो सङ्कल्प त्यो समर्पण । त्यो शक्ति त्यो साथ । त्यो आफ्नो त्यो विरानो । त्यो उतार त्यो चढाव । तीनै जिन्दगीमा प्रकाश दहाल र चे शंकरले नाटक बनाए रुवा । हामीले रुवाको कथा बनायौं ।

Sapanako Katha EP38

by

रौतहटको चन्द्रनिगाहपुर महिला फूटवलमा नाम चलेको ठाउँ रहेछ । यहाँका चेलीहरु कसरी फूटवलमा पोख्त भए भनेर बुझ्न हामी त्यही पुगेका थियौं ।  एकाविहानै जंगल छेउको चौरमा धमाधम अभ्यास हुँदै थियौं । 

पहिले शेरबहादुर दर्लामी केटीहरुले पनि फूटबल खेल्नु पर्छ भनेर घर घर पुग्थे । त्यो बेला छोरीहरुलाई हाफ प्यान्ट र टिसर्ट लगाएर खेल्न पठाउन आमा बा ले सजिलै मान्ने कुरा थिएन । शेरबहादुर साइकल ठेल्दै गाउँठाउँ पुग्थे र खेलाडी बटुल्थे । 

बिस्तारै फूटबलमा केटीहरु बलिया बन्दै गए । चुलो चौको र घाँस दाउरा गर्ने दिदीहरु खेलाडी भएर चरा जस्तै देश विदेश  घुमेको देख्दा बहिनीहरु लोभिन्थे । यसरि नै फूटबलले तानेको थियो सपना राईलाई । 

शेरबहादुर दिनरात खटिँदै थिए । चपुरका चेलीहरुको नाम चल्दैथियो । शेरबहादुरले देखेका सपना अझै फराकिला हुँदै थिए । विभागीय टोलीहरु सशस्त्र सेना र प्रहरीलाई चपुरले हराउन पाएको थिएन । उनीहरुलाई एक पटक जित्ने सपना देख्दा देख्दै शेरबहादुरले संसार छाडे । 

फूटबलको धरहारा ढलेपछि चपुरका चेलीहरु शोकमा परे । पढाई बिर्सेर वर्षौं मैदानमा बलको पछाडि दगुरेकाहरु आत्तिए । 

शेरबहादुरका छोरा चित्र कुमारले बाबुको सपना नजिकबाट देखे बुझेका थिए । उनले अठोट गरे चेलीहरुलाई म सिकाउँछु । उनीसँगै नुरराज काफ्लेले पनि सपना देखे । १३ दिनसम्म शोकमा मैदान खालि भयो । त्यसको दुई दिन पछि चपुरमा फेरि सुरु भयो फूटबल सपना । 

चित्र कुमार र नुर राजको पहिलो जिम्मेवारी गुरुले देखेको सपना पुरा गर्नु थियो । गुरु बितेको दुई वर्ष नपुग्दै उनीहरुले तयार पारेको चेलीका टोलीले सेना र प्रहरीको टोलीलाई हराइदियो । गुरुको सपना मुस्कुरायो । सशस्त्रलाई जित्ने मौका अझै आइसकेको छैन । 

भोलि यो टोली काठमाडौं जाँदैछ । उपमेयर कप फूटबल खेल्न । 

यहाँ फुटबल खेलेर गाउँ ठाउँको नाम रोशन गर्ने धेरजसौका परिवार माटो मजदुरी गर्ने रहेछन् । सपना राईका बुबा बजारमा ठेला चलाउने र भारी बोक्ने काम गर्छन् । 

सबिना चौधरी पनि असाध्यै राम्रो खेलाडीमा दरिन्छिन् ।हामी सबिनाको घर पुग्दा उनकी आमा घरमा थिइनन् । 

दाउरा बेच्ने र गिट्टी कुट्ने उनकी आमाले सक्दो बल दिएकी छिन् छोरीलाई ।

सबिना कुनै दिन बुबाको औंला समातेर पहिलो पटक यो मैदानमा छिरेकी थिइन् । फूटबल सिक्न ।

शेरबहादुर गुरु बितेकै ताका बुबा बिते । काठ बोक्ने मजदुरी गर्दा काठकै भारिले थिचिएर । 

सबिनाकी आमालाई व्यवहारले थिच्यो । केही महिना विदेशिइन् । छोराछोरीको मायाले तान्यो । फर्केर आइन् । घर बन्धकीमा छ । तर उनले बितेका श्रीमान् र छोरी सबिनाको सपनालाई बन्धकीमा राखेकी छैनन् । 

आज सबिनाकी आमा दाउरा खोज्न जंगल जाँदैछिन् । सबिना पनि कहिले काहिँ आमालाई सघाउन जान्छिन् । 

राति सबिना र सपनाले झोला कसे । भोलि विहानै घर छाडेर काठमाडौं जानुछ । ७६ वर्षको उमेरमा नदेखेको संसार २० वर्षकी नातिनीले देख्दा सपनाका हजुरबुबा गर्वले धपक्कै हुन्छन् । 

आज काठमाडौं हिँड्ने दिन । विहानीपख सपना बारीमा मकै भाँच्दै थिइन् । 

घरबाट सबै चेलीहरु विदावारी भए । सपनाका हजुरबुबाले बाटो खर्च थमाइदिए । 

रमाना हुनुअघि सबैजना मैदानमा पुगेर स्वर्गिय गुरुको तस्बिरमा फूल चढाए । चपुरका चेलीहरुलाई दुइवटा टाटा सुमो पर्खिरहेको थियो । उनीहरु उपमेयर कप फूटबल खेल्न काठमाडौंतिर लागे । 

सबिनाकी आमा सोच्दैछिन्: घरको ऋण चुक्ता गर्न जोर्डनतिर जानु पर्ला ।

Eauti Ketiko Katha – 32

by

१५ महिना अघि एउटा चिसो विहानीमा हामीले शरियम खातुनलाई भेटेका थियौ ।काठमाडौं बल्खु नजिकै बागमती नदी किनारको टहरामा । केही दिनअघि हामी फेरि उनलाई खोज्न निस्कियौं । 

Jhyaulika Juntara EP30

by

राजनीतिक परिवर्तनको उर्बर भूमिमा उनीहरु जन्मिए । दाङ र रोल्पामा खान लाउन पुगेन । काठमाडौं छेउका उर्बर भूमिमा खुलेका इँटाभट्टाले उनीहरुलाई बोलायो । उनीहरु गाउँलाई छाडेर आए । रहरलाई छाडेर आए । परिवारलाई छाडेर आए । 

किर्तिपुरपारि फाँटको इँटाभट्टा एकाविहानै जाग्छ । सँगै जाग्छन् यहाँका मिनी रोल्पा र दाङहरु । 

हरेकका अनेक कथा छन्। अनगिन्ति व्यथा छन्।सपनाहरु त गाउँतिरै छोडेर आइसके। केवल हातमुख जोर्ने बाध्यता छ । कमजोर शरिर अनि कमसल खान्की । तर भारी बोक्ने प्रतिस्पर्धा छ । एक एक इँट्टा बोकेको हिसाब सप्ताहन्तमा पाइन्छ । हजार बोक्दा ३ सय कमाइन्छ । 

जुनताराले झ्याउलीको दैलो उघारिन् । फागुनमा डालेघाँस काट्न घरबाट हिँडेकी जुनतारालाई नाइटबसले नैकापमा झारिदिएको थियो, उस्तै बाध्यताबाट आँट बटुलेका संगीहरुसँगै । 

११ बजेदेखि २ बजेसम्म खाना पकाएर खाने छुट्टी हुन्छ । जुनताराकी फुपु र भाउजु पनि झ्याउली आइपुग्छन् । 

यति नै बेला झ्याउलीमा सबैजना भेटिन्छन् । सबैको अआफ्नै धुन हुन्छ । कोही पकाउन थाल्छन् । कोही हिजोको भाँडा माझ्न । कोही भोक बिर्सेर थकाई मार्छन् । 

मनहरु पनि पाकेको इँटाजस्तै भइसके । अब दुख्न बाँकि ठाउँ नै छैन । १९ वर्षकी विपना परियारले पिठ्युमा बोकेकी छोरीलाई सन्चो थिएन । केही महिनाअघि विपनाको ६ महिनाको छोरो बितेको थियो । 

दुई जिउकी गीता नेपाली विहानैदेखि इँटा बोकिरहेकी थिइन् । उनी झ्याउलीमा आएर सिन्कीको झोल  उमाल्ने तरखरमा छिन् । विहानदेखि मध्यान्नसम्म भारि बोकेकी गर्भवतीको खान्की देख्दा सिन्की जस्तै मन अमिलो भयो । 

कामदारका वालवच्चा हेर्नको लागि भट्टा साहुले एउटा टहरामा हेरालु राखिदिएका छन् । यही टहरालाई यहाँ स्कूल भन्छन् । धेरै केटाकेटीहरु स्कुलमा भन्दा धुलो माटो मै रमाउँछन् । 

कपाल फुलिसके । दाँत झरिसके । रोल्पाको आँगनमा यी आमा पनि अटाउन सकिनन् । बुढा बिते, छोराहरु परदेशिए । कान्छी छोरी साथै लिएर यो उमेरमा काठमाडौ छिरिन् ।

भोको पेटमा पढ्न सकिएन । पाँच कक्षा र सात कक्षा पढ्दै गर्दा धेरै केटीहरुलाई बाध्यताले यता डोर्यायो । दाङकी एलिना जिसीले कसो कसो एसएलसीसम्म पढिन् । त्यसैले उनले भारि बोक्ने काम गर्न पर्दैन । 

गाउँमा घाँसदाउरा गर्दा रेडियो उनीहरुको साथी थियो । यहाँ आएर उनीहरुले प्रिय रेडियोलाई बिर्सन सकेका छैनन् । 

साँझ निद्रा पर्दैन अनि उनीहरुको झ्याउली भित्रको आफ्नै रेडियो चालु हुन्छ । कलाकार बन्ने रहरलाई गाउँतिरै छाडेर आएकी जुनतारा छिनछिनमै थरिथरिको पात्रको रुपमा प्रस्तुत भइदिन्छिन् । 

भट्टाका थुप्रै जुनताराहरुको सपना अब काँचो माटो जस्तो थिएन । अभाव र बाध्यताका रापले रहरहरु ओइलाइसके ।

जेठ लागिसक्यो । अहिले त जुनताराहरु गाउँ फर्किसके होलान् । आगुँ दाङ र रोल्पाका आँगनमा खेलिरहेका अरु थुप्रै जुनताराहरु सपनाहरुलाई गाउँमै छाडेर नाइट बस चढेर आउलान् शायद । 

Netako Katha EP25

by

गत वर्षको फागुनमा हामी देउखुरीको यो गाउँ पुगेका थियौं । महादेवा गाउँको नाम फेरिएर गढवा नगरपालिका भएको थियो । अनि गाउँकी गीतगाउनेआइमाइ भनेर चिनिने निर्मला चौधरीको नयाँ चिनारी बनेको थियो । 


जिन्दगीका धेरै फागुन र साउनहरु खेतबारी र चुलो चौकोमै बिताएकी निर्मलालाई खोज्दै अघिल्लो फागुन मान्छेहरु उनको घरमै आइपुगे । 


Durga Bajyai ko Katha EP22

by

डडेलधुराकी ६० वर्षकी दुर्गा पाण्डेको कथा । साथीहरु उनलाई दुर्गा बज्यै भनेर बोलाउँछन् । दुर्गा बज्यै कक्षा २ मा पढ्छिन् ।

Read more

Chudeli Gaunko Katha EP21

by

अछाम सदरमुकाम मंगलसेनबाट साँफेबगर झर्दै गर्दा हामीले बन्दै गरेको मध्यपहाडी लोकमार्ग रोज्यौं । चुडेली गाउँ पुगेपछि मस्जिदबाट आइरहेको प्रार्थनाको आवाजले हामी रोकियौं ।

यो बस्तिलाई मियाँ टोल भन्दा रहेछन् । पहिले पहिले चुरा बनाउने र बेच्ने पेशा भएकाले गाउँको नाउँ चाहिँ चुडेली ।

घुम्टो ओडेका महिलाहरु थिएनन् । तर पहाडको दुःखको उही दैनिकी ।

A Dark Story EP09

by

Herne Katha Episode 09 – A Dark Story । हेर्ने कथा अंक ०९ – एउटा अँध्यारो कथा – कैलाली जिल्लास्थित पूर्वपश्चिम राजमार्ग छेवैको एउटा झुरुप्प बस्ति । बस्तिमा बस्छन् बादी समूदाय । नौला मान्छेसँग हत्तपत्त नखुल्ने यहाँ केही महिलाहरुले आफ्ना जीवनका अँध्यारा कथाहरु हामीलाई अँध्यारो कोठाभित्र सुनाए

Read more

The Story of Zubaida Khatun EP08

by

The wait is over. Herne Katha Episode 08 – Story of Zubeda Khatun is finally here.

हेर्ने कथाको आठौं अंकमा जुबेदा खातुनको कथा लिएर आएका छौं । यो कथा बर्दियाको बाँसगढीस्थित एउटा मुस्लिम परिवारको कथा हो । र कथाकी मुख्य पात्र हुन् जुबेदा खातुन ।

सात कक्षा पढ्दा पढ्दा उनकै बिहे भयो । चार छोरीको आमा भइसकेपछि उनलाई फेरि पढ्ने रहर जाग्यो । मुस्लिम समुदायमा यो असम्भव जस्तै थियो । तर जुबेदाको दृढताले सबै असम्भवलाई जित्यो । जुबेदा खातुनको संघर्ष र प्रेरणाको कथा । सँगसँगै बन्द समाजभित्र अपवाद जस्तै बनेको उनको परिवारका रमाइला पाटाहरु । हेर्ने कथा अंक ०८ जुबेदा खातूनको कथा ।

Read more

Sunko Katha EP04

by

सुनको कथा । Sunko Katha । Story of Gold – हेर्ने कथाको चौथो अंकमा सुनको कथा । यो कथा बर्दियाको राजापुरस्थित कर्णाली नदीको किनारामा सुन खोज्ने मान्छेहरुको कथा हो ।

बर्दियाको राजापुर । कर्णाली नदीकै किनारामा एउटा चिटक्कको गाउँ छ । चैतको टन्टलापुर घाममा गाउँका आइमाइ केटाकेटीहरु टाउकामा केही सरसामान बोकेर नदीको बगरतिर लागे । अनि हामी उनीहरुको पछिपछि लाग्यौं । 

यो कथा बर्दियाको राजापुरमा कर्णाली नदीको किनारामा रहेको सोनाहा बस्तिको हो । सोनाहा समुदायका मानिसहरुको परम्परागत पेशा नदी किनाराबाट सुन निकाल्नु हो । तर सुन निकाल्न सजिलो चाहिँ छैन । चर्को घाममा दिनभरि मेहेनत गर्नुपर्छ । बगरबाट ढुङ्गा बालुवा बोक्नुपर्छ । त्यसलाई धोइपखाली गर्नुपर्छ ।

सुन निकाल्ने उनीहरुको आफ्नै परम्परागत सीप र प्रविधि छन् । प्राय सुन खोज्ने काम चाहिँ महिलाहरुले गर्छन् । केटाकेटीहरुले पनि सघाउँछन् । हामीले यो कथामा सोनाहा समुदायका महिलाहरुलाई विहानदेखि साँझसम्म पछ्याएका छौं । कसरी ढुङ्गा बालुवाबाट सुन निकाल्ने रहेछ त । थाहा पाउनको लागि यो रोचक कथा हेर्नुहोस् ।

यो हेर्ने कथाको चौथो अंक हो । यसअघि हेर्ने कथाको तेस्रो अंकमा हामीले घरको कथा प्रस्तुत गरेका थियौं । घरको कथा क्यानडाबाट ९ वर्षपछि आएर आफूले लामो समय बिताएको शिविरमा पुगेका भुटानी शरणार्थीहरुको मार्मिक कथा हो । घरको कथा हेर्नको लागि क्लिक गर्नुहोस् ।

हेर्ने कथाका सबै अंकहरु हेर्नको लागि हाम्रो युट्युब च्यानल सब्स्क्राइब गर्नुहोस् । हेर्ने कथा युट्युबमा मात्र प्रसारण हुन्छ । हामी हरेक १५ दिनमा नयाँ कथा लिएर आउँछौं । युट्युब च्यानलमा जानको लागि क्लिक गर्नुहोस् ।

तपाईं हेर्ने कथासँग फेसबुक ट्वीटर र इन्स्टाग्राममा पनि जोडिन सक्नुहुन्छ ।

Chaukini ko Katha EP02

by

Herne Katha Episode 02 – Chaukini ko Katha – हेर्ने कथाको दोस्रो अंक चौकिनीको कथा ।
असोज अन्तिम साता ढोरपाटनका बुकीहरु ओइलाउन थाल्छन् र मानिसहरु बेँसी झर्न थाल्छन् । मध्य हिउँदका केही महिना यहाँका बाटाघाटा, चौर चौतारी, खोला नाला, अनि वन जंगलहरु लगभग एक्ला हुन्छन् । घरहरुमा ताल्चा लाग्छन् । तर पुरै गाउँ रेखदेख गर्ने जिम्मा पाएका चौकिनीहरु भने गाउँमै भेटिन्छन् ।

Read more

Eauta School ko Katha EP01

by

Eauta School ko Katha – कपिलवस्तुको मायादेवी नगरपालिका-२, भै‌सकुण्डास्थित मुस्लिम केटीहरु मात्र पढ्ने उम्मे उम्मार कन्या क्याम्पसभित्र आजसम्म कोही पनि संचारकर्मीले प्रवेश पाएका थिएनन् । हामीले त्यो दूर्लभ मौका पायौं । हेर्ने कथाको यो अंक त्यही एउटा स्कुलको एक दिनको कथा हो ।

हेर्ने कथा आम मानिसको कथा हो । डकुमेन्ट्री, छोटा डकुमेन्ट्री, अन्तर्वार्तालगायत अन्य नौला र सिर्जनात्मक शैलीमा हामी फरक र रोचक कथाहरु भन्छौं ।

यो हेर्ने कथाको पहिलो अंक हो । हेर्ने कथाको दोस्रो अंकमा चौकिनीको कथा प्रसारण भएको थियो ।  हेर्ने कथाका सबै अंकहरु हेर्नको लागि हाम्रो युट्युब च्यानल सब्स्क्राइब गर्नुहोस् ।

एउटा स्कूलको कथा गर्दाका भोगाई र अनुभव समेटेर विद्या चापागाईले लेखेको ब्लग ‘एउटा स्कुलको कथाको कथा’ यहाँ पढ्न सकिन्छ ।