सेल्फी र समाचारकै लागि राहत

 चैत २९

बिहानको ६:३० भएको थियो। मोबाइलमा घण्टी बज्यो ।आँखा मिच्दै फोनमा उठाए।

फोन उठाउने बित्तिकै उहाँले भन्नुभयो ‘तपाईँ रेडियो हो?’

मैले ‘हैन’ भन्न नपाउदै उहाँले थप्नुभयो ‘मैले राहत वितरण गरेको थिए। सात बजेको समाचारमा बजाइ दिनुपर्यो।’

मैले उहाँको परिचय माग्दै साेधे ‘के राहत वितरण गर्नुभयाे ? अनि कसलाई हो?’

उहाँले आफनो परिचय दिदै भन्नुभयो ‘मैले मेरो गाउँमा कुखुरा फार्ममा काम गर्ने तीन जना भाइहरुलाई एक/एक थान कपडाको मास्क दिए।’ उहाँले थप्नुभयाे – ‘मास्क अभाव भएको बेलामा मैले २५/२५ रुपैयाँमा खरिद गरेर ल्याएर उनीहरुलाई दिएको छु । सेल्फी फोटो तपाईको फेसबुकमा पठाइ दिएको छु । अनलाइनमा पनि समाचार पोष्ट गरिदिनु है । वितरण चाहिँ हिजो गरिएको हो। मिलाएर रेडियाेमा समाचार पनि बनाइ दिनुहोस है दिदी ।’

मैले भने ‘भाइ मास्क दिनुभएछ। राम्रो गर्नुभयो। तर याे कसरी समाचार हुन्छ ?’

उहाँले भन्नुभयो ‘दिदी मास्क वितरण गरेको पनि समाचार नहुने। तपाईंले जसरी पनि मेरो समाचार लेख्नै पर्याे।’  

फोन राखे र उहाँले पठाएको फोटो हेरेँ। तीन जनाले मास्क लगाएको र एउटा मास्क दिदैँ गरेको फोटो थियो। लकडाउन यता राहतको नाममा एक थान साबुन, एक केजी नुन, एक लिटर तेल लगायतका सामग्री वितरण गरेको फोटो दैनिक रुपमा समाचार बनाउनका लागि सामाजिक सञ्जालमा आउने गरेका छन् । कसैले समाचार बनाउन पटक–पटक अनुरोध गर्नुहुन्छ । कोही चाहिँ ‘हामी पनि तपाईलाई चाहिने मान्छे हो’ समेत भन्नुहुन्छ । 

लकडाउनको बेला दैनिक श्रम गरि खाने नेपालीलाई यतिबेला रोगको भन्दा भोकको चिन्ता बढी छ ।विभिन्न व्यक्ति र संस्थाको नाममा यतिबेला नाम कमाउने र सेल्फी खिचेर समाचार बनाइदिनुस् भन्नेहरुलाई हेर्दा पनि लाजै लाग्छ । नामकै लागि एक पिस मास्क दिएर पनि दश जनाले फोटो खिचेर ‘समाचार बनाइ दिन पर्यो । यो फोटो अनलाइनमा पनि पोष्ट गरिदिनुन’ भन्दै फेसबुकमा पठाउनेहरूलाई…. ! बाँकी कुरा मैले भन्नै पर्दैन । सामजिक संजालमा छ्याप्छ्याप्ती छन्। 

२०७२ साल बैशाख १२ गते गएको भूकम्पका बेला बाँडिएको राहतको भन्दा भद्दा र विजोकलाग्दो व्यवहार यस पटक देखे मैले । भाइरसको पीडाबाट त्रसित भएर ‘गाउँ जान नपाइ न सहर न गाउँ’को अवस्थामा सहरको कुनामा बसिरहेकाहरू देख्दा मन अडिदैन। यस्तो पीडा र महामारीको समयमा आफूलाई ‘विशिष्ट’ देखाउन खोज्ने यस्ता स्वार्थी प्रवृत्तिका मान्छेहरूको समाचार यी हातहरूले कहिल्यै लेख्न नपरोस् ।