सेताम्य बोटहरु र माहुरीका झुण्ड

चैत महिनाको रापिलो घाम। गाउँ सुनसान  छ। उसै त गाउँका पाताला बस्ती । चैते घामलाई चुनौती दिएर रुखविरुवाहरु अंकुराउँदै छन्। झरेका पातहरु बिस्तारै पलाउँदै छन्, हुर्कने बढ्ने सपना बोकेर । घर वरिपरिका सुन्तला र जुनारका बोटहरु अहिले सेताम्य बनेका छन् । सरर…. हावा चल्दा निस्कने मिठासपूर्ण वासनाले मन थामिनसक्नु पार्छ । अनि ती बोटहरुमा झुम्मिरहने माहुरीका झुण्डहरुको आवाज झनै सुमधुर छ । साँच्चै कति मेहनती छन् यी माहुरीहरु, कति सपना बोकेका होलान् तिनीहरुले, कति रहर पालेका होलान् ? रात दिन नभनी मेहनत गर्छन् । घारमा मह जम्मा पार्छन् । अनि अरुलाई सुम्पन्छन् । 

समयको वहाव पनि कस्तो कस्तो ? न रोकेर रोकिन्छ । न छेकेरै छेक्न सकिन्छ । अहिले भर्खर मसिनो कणजस्ता चिचिला लागेका छन् सुन्तला र जुनारहरु । तर तिनीहरु यति छिटो ठूला ठूला हुन्छन् कि अबको छ महिनापछि हामीलाई टिपेर खान हतारो हुन्छ ।

करिव १६ बर्ष भयो । अध्ययन र अवसरको खोजीमा घरबाट डेरा सरेको । यो १६ बर्षे अवधिपछि फेरि डेरा छोडी घर बसेको सबैभन्दा लामाे इतिहास बनाएको यही पालि हो। कोरोनाको कहर बढ्दै जाँदा कार्यालयले घरबाटै भर्चुअल ढंगले काम गर्ने व्यवस्थापन मिलाए पछि मेरो शहरी बसाइ गाउँ सर्याे ।

गाउँ पनि पहिलेको जस्तो कहाँ रह्यो र ? गाउँमा प्रशस्तै खेतीपानी हुने जमिन बाँझा छन् । कसेरावारी पनि खुम्चिएर ईत्रो सानो बनेको छ । गोठभरि हुने गाई वस्तु, भेडा बाख्रा पनि एक दुई वटामा सिमिति बनेछन् । भान्छामा ढिडो च्याख्ला पाक्न छोडेछ।बजारबाट आउने सेता चामल सबैका प्रिय बनेछन् । विकासको गतिसँगै खेतबारीमा यातायातका साधनहरु उफ्रन थालेपछि शहरतिर पाइने पेय पर्दाथले गाउँ  ढाक्न थालेछ । अनि त के चाहियो र ! गाउँले पनि दुध, दही र मोही जस्ता आर्गानिक पेय छाडेर कोकाकोला पिउन थालेछन् । सायद कमै छाना होलान् डिस होमको छाता नजोडिएको, टेलिभिजनले गर्दा गाउँले जनजीवनमा अर्को तरंग ल्याएछ। अनि स्मार्ट फोनले त गाउँमा अहिले प्रचण्ड क्रान्ति नै ल्याएको रैछ । 

गाउँमा अहिले रेमिट्यान्स मात्र आउँदैन त्याे सँगै अलिअलि समृद्धि अनि अलिकता विकृति पनि आएछ । भकारोको रास जत्रो वियर र अनि के के थरीका अल्कोहोलिक पेय पर्दाथका बोतलहरुको रासबाट यत्ति त अनुमान पनि गर्न सकिन्छ। अरु कुरा आर्गानिक खान नपाए पनि काल्नामुनिको ढुंगे धाराको पानी चाहिँ अहिले पनि आर्गानिक नै रैछ । पानी नै यति मिठो की जति खायो उति खाउँ लाग्ने । सहरको बन्द कोठा भित्रको वाथरुममा नुहाउनु भन्दा त रापिलो चैते घाममा यही ढुंगे धारामा नुहाउँदा ज्यान पनि चंगा बनेको छ यति बेला । 

सुरुका केही दिन कामको चाप थियो । घरबाटै काम गरियो । विस्तारै काम हलुका भए पछि पुस्तक पढ्ने पालो आयो। डेराबाट ल्याएका केही थान किताव सकिए पछि केही अनलाईनबाट डाउनलोड गरेको पुस्तकहरु दिन कटाउने मेलो बनेका छन् । गाउँभरि पनि कोरोनाकै डर छ । मानिसहरु हत्तपत्त भेला भएका छैन् । परिवारमात्र मिलेर खेतवारीको काम गर्छन्। त्यसो त अहिले हाम्रा गाउँ तिर गहिहाल्ने खेतीपातीको काम पनि छैन् । कोरोनाबाट नागरिक जोगाउन मेरो स्थानीय सरकारले केही प्रयास गरे पनि त्यो औपचारिकता मात्र हो । जोगिने त हामीले घरमै बसेर हो ।