जीवन एक भोगाइ अनेक

म यति बेला व्यस्त सहर मानिने संघीय राजधानी काठमाडौंमा छु । लकडाउन भएको पनि करिब महिना दिन पुग्न थाल्यो । लकडाउनका कारण सडक सुनसान छन । शान्तिपूर्ण वातावरण छ । तर मनमा अनेकौं कुराहरुले डेरा जमाएका छन् । अनेकौ उद्देश्यका साथ सहर छिरेकाहरु आ-आफ्नो जन्मभूमी प्रस्थान गरिसकेका छन त कोही बन्दी बनिरहेका छन । वल्लो,पल्लो कोठामा बस्नेहरु पनि सावधानीका साथ मुखमा मास्क लगाएर अनुहार छोपिरन्छन ।

यत्रो सहरका मान्छेहरु कसरी गुम्सिएर बस्न सकेका होलान् ? गाडीको कोलाहल पनि छैन । सार्वजनिक यातायातका खलासीहरुको याद आइरहन्छ । कोचाकोच गरेर मान्छे ओसार्ने ती खलासी ड्राइभरहरु यति बेला के गर्दै होलान ? कलेजका साथीहरु यति बेला के गरिरहेका होलान ? चिया पिउने वहानामा भए पनि साथीहरुसँग भेटघाट भइरहन्थ्यो । आज भोलि केही साथीहरु घर गएका छन । उनीहरु पनि उतै घरायसी काम धन्दामा व्यस्त होलान् कि!

वसन्त ऋतुले सबैतिर हरियाली छाएको छ । फूलहरुको मधुमास छ । व्यस्त सहरमा  चराचुरुङ्गीले आज भोलि मान्छेहरुलाई जिस्काइरहेको अनुभूती भइरहेको छ । कोरोना सन्त्रास बढेसँगै यहाँ मान्छेहरू तर्सिएर हिँडेका छन् । मानौं उनीहरु एक अर्कालाई फरक ग्रहबाट आएका जीवात्मा हुन् कि भन्ने भान गर्छन । तनको दुरी मात्र हैन मनको दुरी समेत बढ्दै छ । एकले अर्कालाई देखेर तर्सिनु पर्ने अवस्था सिर्जना हुँदा मान्छे सामाजिक हो कि एकल भन्ने प्रश्न खडा भएको छ । बन्दाबन्दीको जीवनलाई कसैले जेल जीवनसँग गाँसेका छन । मान्छेको अन्तिम लडाई भनेको उसको स्वतन्त्रता सँग रहेको छ । मान्छेले स्वतन्त्राका लागि भन्दै अनेकौं कालखण्डमा व्यवस्था परिवर्तन गरेका थिए । तर यी सब कुरा अहिले छायाँमा परेका छन । स्वतन्त्रताको नाममा खासै केहि गर्न नसके पनि मैले चर्काे आवाजमा कराउन त सक्थें नि । तर अहिले म पनि कराउन नसक्ने गरि कोठा भित्र बन्दी बनिरहेको छु ।

अहिलेको सहारा भनेको मेरो लागि यहि इन्टरनेट छ । एक थान मोबाइल छ । जसबाट म यति सम्म चिच्याउन सकिरहेको छु । झ्याल,ढोका बन्द गरेर यही कोठामा बस्दाबस्दै मन बरालिएको छ । सृजनशिलतामा शून्यता जस्तै भइसकेको छ । बन्दी हुनु भनेको के रहेछ भन्ने कुरा आफैलाई ज्ञात हुँदैछ । यही नेट इन्टरनेट नभए अहिलेको मान्छे कस्तो हुन्थ्यो होला भन्ने कुराले मानसपटलमा प्रश्न गर्छ । भैरव अर्यालले भने झैं भगवान मानवको सृष्टि गरेका ब्रह्माको प्रयोगशाला कस्तो होला ? आदिम मानवको ठाउँमा कतै नयाँ आधुनिक प्रविधिको मानव तयार गर्न ब्रह्माले यो सब त गरेका छैनन् ? यो विचित्रको समस्याबाट गुज्रन पनि त यहाँ तह तहमा प्रश्न उब्जिरहेका छन् ।

मलाई त अब आफै वैज्ञानिक बन्न मन छ । विज्ञान र प्रविधिलाई चुनौती दिने महामारीबाट मुक्ति पाउन लकडाउन हैन जन्जिर तोडेर हिमालय पर्वत पुग्दै ब्रह्माको प्रयोगशाला अनुसन्धान गर्न मन छ । लकडाउन डायरीमा हरेक कुरा टिपोट र अभिलेख राख्न मन छ । हरेक मानवको मनमा शान्ति अनि अनुहारमा कान्ति भर्न मन छ ।मन त के के छ नि!