पुलिसको भ्यान

साेमबारको दिन थियो। सधैं झैँ आज पनि भान्साघरबाट आमाले नानी ६ बजिसक्यो, चिया खान आइज भन्नुहुन्छ भनेर सुति रहेको थिएँ। तर त्यसदिन आमाले बोलाउनु अघिनै घर बाहिरबाट धेरैनै हल्ला सुनियो। पहिले त बिहानमा टाढा टाढाबाट साइकलमा तरकारी बेच्नेहरु आउँथे पक्कै उनीहरु नै होलान् भनेर बाहिरसम्म पनि निस्कन अल्छि गरेँ। आमाको ‘नानी माथि आइज’ शब्दकै प्रतिक्षामा पल्टिरहेँ। तर अब धेरै नै भयो बाहिरको हल्ला पनि बढ्दो थियो। घर वरिपरिका मानिसहरु बाेलेकाे सुनेँ ‘लौन के दिन आयो यस्तो ! अबबाट त मर्निङ वाक भन्दै राति चारैबजे निस्कन पनि मिलेन। लौ यस्तो तालले पेट कसरी पाल्नुहोला खै!’

त्यत्तिकैमा बाबाले नानीकी आमा अस्ति राख्न दिएको करेलाको बिउ पुर्याउ त भन्नुभयो। छिमेकी काकाले पनि बाबासंग बिउ लिनुभयो। अब त आफ्नै बारीमा खेती गर्नुपर्यो क्यारे नत्र त लकडाउन बढ्दो छ। जहान परिवार मात्रै पनि बाँच्न हम्मे हम्मे पर्छ भन्दै कुरा गर्दै हुनुहुन्थ्यो। पक्कै पनि काकाले अल्लि अगाडिको घर बाहिरको घटनालाई सम्झँदै कुरा गर्नु भएको होला। र अघि मैले खाटमै बसेर सुनेको हल्ला त्यही तरकारी बेच्नेहरुकै पो रहेछ।

तर अरुबेलाको हल्ला र आजको हल्लामा धेरै भिन्नता थियो। अरुबेलाको हल्ला स्थानीय र तरकारी बेच्नेहरु बिचमा हुन्थ्यो भने आजको हल्ला त पुलिस र तरकारी बेच्नेकाे बिचको पो रहेछ।

म सुतिरहेकी थिएँ त्यसैले सबैकुरा बुझ्न आमा जानुभएको रहेछ। आमाले म उठ्नु अघि भएका सबै घटनाक्रमहरु सुनाउँदै मलाई चिया दिनुभयो। आमाले सुनाउँदै हुनुहुन्थ्यो, तरकारी बेच्ने दिदीलाई  पुलिसले लाठी हान्यो रे! अनि त्यो दिदीलाई पुलिसले लग्यो रे। यो कुरा सुनेर म एकछिन त स्तब्ध भएँ। कौसीबाट बाटो तिर हेरेँ । अहिले त्यो सडक सुनसान थियो। सबै मानिसहरु आफ्नो आफ्नो कामतिर लागिसकेका थिए। त्यो शून्य सडकमा थियो त केवल छरिएका तरकारीहरु र तरकारी बेच्न आएकी दिदीको फुटेका चुराका केही टुक्राहरु। त्यो देखेर नरमाइलो लाग्यो। एकैछिनमा भुस्याहा कुकुरहरु पनि त्यही छरिएका तरकारी सुघ्नँ थाले। म त्यो दृश्य हेरि नै रहेँ र स्तब्ध भएँ।

बाबा पनि चिया खान आउनु भयो र चियाको पहिलो चुस्कि लिँदै आमालाई सुनाउँदै हुनुहुन्थ्यो ‘अब त ५ वर्षपछि हाम्रो गाउँको खेत, बारी जाेत्न गइन्छ जस्तो छ। सहरको हालत यस्तो छ। बाबाआमाको कुरा सुनेर मलाई पनि खुसी लाग्यो र अघिको सटको दृश्य सम्झेर फेरि दुख पनि लाग्यो। मेरो मनमा अनेकौँ कुराहरु खेल्न थाले। ५ वर्ष अघि त्यो खेत किन बाँझो थियो। के अब पैसाको साँच्चै  केही मूल्य छैन। के अब मानिसलाई मिहिनेतको भन्दा बेइमानीको फल मिठो लाग्छ। तर के हजुरबाले भनेझै उहिलेको पाला र अहिलेको पालामा साच्चै धेरै नै भिन्नता छ त?

हुनपनि हो घरबाट निस्कन मिल्दैन सबै श्रोत साधनहरु ठप्प छन्। आफ्नो दैनिक जीवनयापन सबैलाई गर्नैपर्यो।अनि मानिसले अझै पनि भएका जग्गा जमिनहरु प्लटिङ गर्दै बेच्लान् त। के अझै पनि घर छेउको बारी बाँझो राखेर पैसाको पछि कुद्लान् त। यो बन्द समस्याले सबै मानिसमा कडा मेहिनतका साथ मिठो फल पाउने नयाँ जागरण र स्वाभिमानको साथ बस्ने नयाँ मोड लिन सिकाओस्।

पुलिसको गाडी फेरि कुईँ कुईँ गर्दै आइपुग्यो ।

हे भगवान् यो बन्दले सबै मानिसमा मैले सोचेको जस्तै परिवर्तन ल्याओस् र नेपाल छिट्टै विकसित र आत्मनिर्भर बनोस्।